فرار سرمایه ، علل و آثار آن

زمان مطالعه : 10 دقیقه

نویسنده : گروه مالی فناوری کاوی

راهنمای مطالعه :

1-تعریف فرار سرمایه

2-علل فرار سرمایه

3-علل اقتصادی فرار سرمایه

4-علل سیاسی فرار سرمایه

5-آثار فرار سرمایه

از عوامل مهم و تاثیر گذار در رشد و توسعه اقتصادی هر کشور ، فراهم نمودن سرمایه کافی اعم از فیزیکی و انسانی است . اگر یکی از دو سرمایه ذکر شده فراهم نشود ، کشور تبدیل به کشوری عقب مانده می شود . یکی از مشکلات عمده کشور های در حال توسعه یا توسعه نیافته ، کمبود سرمایه است و شرایط نا مساعد و ویژه سیاسی و اقتصادی داخلی و بین المللی نه تنها برای این کشور ها سبب جذب سرمایه نمی شود ، بلکه سرمایه های اندک موجود هم به خارج از کشور راه پیدا میکنند . فرار سرمایه یکی از معضلات کشور های در حال توسعه و توسعه نیافته است که نشان دهنده مشکلات ساختاری عرصه های سیاسی – اقتصادی در آن کشور ها است . سرمایه احساس وطن پرستی ندارد و خود را پایبند وطن و احساسات نمیداند . هر کجا احساس نا امنی کند به مکان و کشوری مطمئن تر می رود برای یافتن بازدهی بیشتر . پس فرار سرمایه صرفا به علت مشکلات اقتصادی نیست ، تمام ابعاد سیاسی – اجتماعی و فرهنگی را در بر می گیرد

مفهوم فرار سرمایه ، انواع فرار سرمایه ، علل و آثار اقتصادی آن در ایران و اثرات بلند مدت آن بر متغیر های کلان اقتصادی به ویژه تولید و رشد و اشتغال ، راهکار های مناسب برای جلوگیری از فرار سرمایه ، اینها مطالبی است که در این مقاله خلاصه وار به آن پرداخته ایم. امید است که مورد توجه خوانندگان قرار گیرد .

فرار سرمایه عارضه ای رو به پیشرفت در اقتصاد جهانی است و تحولات اقتصادی و سیاسی تاثیر همه جانبه بر این پدیده داشته اند . این پدیده البته نام بهترش معضل ، نه تنها اثرات منفی را بر روند رشد و توسعه اقتصادی کشور های در حال توسعه برجای گذاشته ، بلکه شکاف توسعه ای بین کشور ها را نیز تشدید کرده است .

سرمایه گذاران در کشور های توسعه نیافته به فرصت های سرمایه گذاری پاسخ می دهند ، در حالیکه سرمایه گذاران کشور های توسعه نیافته ، سرمایه خود را از مخاطره بالا در کشور خود نجات می دهند .

از جمله انگیزه های فرار سرمایه در کشور های در حال توسعه ، فساد اداری ، سیاسی ، بی ثباتی سیاسی و اقتصادی است .

دلایل زیادی وجود دارد که خروج سرمایه از کشور های در حال توسعه فرار سرمایه نامگذاری میشود :

1-غیر عادی تلقی شدن انتقال سرمایه از کشور های در حال توسعه به کشور های توسعه یافته

2-وجوه نگهداری شده در خارج برای بازپرداخت دیون و حل مشکل بدهی باید در داخل کشور بکار برده شود.

برخی از تعاریف فرار سرمایه عبارتند از ……

1-فرار سرمایه کلیه جریانات خروج سرمایه را شامل می شود ، اما خروج سرمایه کلیه جریانات خروج سرمایه دولتی و خصوصی را شامل می شوند ، فرار سرمایه جزئی از خروج سرمایه است.

2-فرار سرمایه اختلاف بین استفاده ها و منابع ثبت شده ارز

فرار سرمایه = ( تغییر در بدهی + تغییر در سرمایه گذاری خارجی ) – (تغییر در ذخایر خارجی + کسری حساب جاری)

3-انتقال غیرقانونی سرمایه به خارج و این مفهوم با عبارت صادرات سرمایه متفاوت است ، زیرا صادرات با مفاد قانونی کشور انجام میشود .

برخی از اقتصاد دانان فرار سرمایه را منبع از دست رفته می دانند ، برخی دیگر خروج سرمایه را عدم ثبات اقتصادی تلقی نموده که با بحران های سیاسی و اقتصادی کشور در ارتباط است .

مهم ترین عامل فرار سرمایه در کشور های در حال توسعه ناشی از ریسک بالای سرمایه گذاری است شامل ریسک ناشی از سلب مالکیت ، ریسک فقدان ارزش واقعی دارایی های ناشی از تورم و کاهش ارزش پول داخلی .

فرار سرمایه ، نرخ رشد انباشت سرمایه را در کشور کاهش میدهد .

علل فرار سرمایه : 1- اقتصادی 2- سیاسی

اقتصادی :